Ιστορία

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα ιστορικά στοιχεία για το πότε κατοικήθηκε για πρώτη φορά ο τόπος όπου σήμερα βρίσκεται ο Καραβάς.

Παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού έλεγαν πως ο Ευρώτας ήταν πλωτός ποταμός και πως η συγκεκριμένη περιοχή αποτελούσε καραβοστάσι της αρχαίας Σπάρτης. Έτσι λοιπόν η θέση αυτή ονομάστηκε Καραβάς. Γεωλόγοι που έχουν επισκεφτεί την περιοχή επιβεβαιώνουν, βάση της γεωλογικής της δομής, πως όντως ο Ευρώτας ήταν πλωτός. Σε συνδυασμό με το ότι η περιοχή βρίσκεται ανάμεσα στην αρχαία ακρόπολη της Σπάρτης και τα σπαρτιατικά ανάκτορα της Πελάνας και παράλληλα εδώ βρίσκονται ίχνη του πολιτισμού των Αρχαίων Σπαρτιατών κάνουν πολύ πιθανή την άποψη η περιοχή να ήταν καραβοστάσι των αρχαίων Σπαρτιατών. Μάλιστα σύμφωνα με το μύθο ο Πάρις από εδώ έκλεψε την ωραία Ελένη και την οδήγησε μαζί του στην Κρανάη κι από εκεί στην Τροία!

Το όνομα Καραβάς συναντάται για πρώτη φορά σε μια εκδοχή επανίδρυσης του χωριού Τρύπη. Σύμφωνα με αυτή, τον 14ο αι. περίπου, μία επιφανής οικογένεια που εκδιώχθηκε από τη βυζαντινή καστροπολιτεία του Μυστρά λόγω κάποιας φιλονικίας, έπειτα από κάποια περιήγηση στη θέση Καραβά, στα ανατολικά, εγκαταστάθηκε στη σημερινή Τρύπη και ίδρυσε οικισμό.

Ο σύγχρονος Καραβάς άρχισε να δημιουργείται γύρω στα 1918 όταν από αγρότες και τσοπάνηδες δημιουργήθηκαν οι πρώτες αποθήκες και καλύβες στα κτήματά τους, που λειτούργησαν και ως καταλύματα τις περιόδους που εργάζονταν εκεί.

Με τα χρόνια οι αποθήκες αυτές μετατράπηκαν σε μόνιμες κατοικίες. Ταυτόχρονα, οι μεγάλες περιουσίες Βαρβιτσιώτη, Καρμοίρη, Παναγάκη και Σαλιβαρά άρχισαν να πωλούνταν με βλέψεις η περιοχή να αποκτήσει τη μορφή χωριού, ενώ η περιουσία Καρελά εξανεμίστηκε. Πράγματι στην περιοχή του Καραβά άρχισαν να χτίζονται νέα σπίτια και σταδιακά ο πληθυσμός να αυξάνεται. Κάτοικοι από γύρω χωριά (Λογγάστρα, Σουστιάνοι, Τρύπη, Βάρσοβα), αλλά και από περιοχές της Αρκαδίας (Άγιος Πέτρος, Μαβρίκι, Βούρβουρα κ.α.) «κατέβηκαν» και εγκαταστάθηκαν εδώ.

Το 1952 λειτούργησε για πρώτη φορά το μονοθέσιο δημοτικό σχολείο του χωριού. Ο Καραβάς όμως, άρχισε να αναπτύσσεται μετά το 1960, χρονιά που συνδέθηκε το πρώτο τηλέφωνο στο χωριό. Το 1964 άρχισαν να γίνονται ενέργειες ώστε ο μικρός οικισμός να μετατραπεί σε κοινότητα, ενέργειες που διεκόπησαν το 1967. Παρά ταύτα, το 1972 ασφαλτοστρώθηκε ο δρόμος που συνέδεε το χωριό νότια με τη Σπάρτη και βόρεια με τους «Βόρειους Δήμους» και την ίδια εποχή δημιουργήθηκε το σύστημα ύδρευσης, ενώ το 1974 η περιοχή απέκτησε ηλεκτρικό ρεύμα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ο πληθυσμός του χωριού είχε αυξηθεί σημαντικά και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το μονοθέσιο δημοτικό σχολείο να μετατραπεί σε διθέσιο.
Οι κάτοικοι του Καραβά για να μπορέσουν να δώσουν αέρα ανάπτυξης στο χωριό τους δημιούργησαν το 1983 τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καραβά, ο οποίος δραστήριος καθώς ήταν, έκανε αρκετά έργα, άλλα μικρής κι άλλα μεγαλύτερης σημασίας, στηριζόμενος μόνο στις δικές του οικονομικές δυνάμεις και στο μεράκι των μελών του. Το 1999 με τη δημιουργία του καποδιστριακού Δήμου Μυστρά, ο Καραβάς όντας οικισμός που ανήκει στα τοπικά διαμερίσματα Τρύπης, Λογγάστας και Σουστιάνων, εντάχθηκε στο συγκεκριμένο δήμο. Ο Δήμος Μυστρά βοήθησε στην ανάπτυξη του οικισμού με έργα, που σε αρκετές περιπτώσεις ήταν συνέχεια των έργων του Συλλόγου.

Το 2000 ξεκίνησε από τη Νομαρχία Λακωνίας η διάνοιξη του δρόμου Μεγαλόπολης – Σπάρτης, δρόμος που περνούσε από το χωριό, μειώνοντας την απόστασή του από τη Σπάρτη, κάνοντας τη διαδρομή ασφαλέστερη και αναμορφώνοντάς το. Το 2002 ο Δήμος Μυστρά κατασκεύασε την πλατεία στο κέντρο του Καραβά, ενώ από το 2008 με απόφαση της Νομαρχίας, λειτουργεί στον Καραβά το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο μάλιστα εγκαινιάσθηκε από τον τότε Υπουργό Παιδείας Ευριπίδη Στυλιανίδη.

Από το 2011, με τη διοικητική μεταρρύθμιση του νόμου «Καλλικράτης» και τη δημιουργία των νέων διευρυμένων δήμων, ο Κάραβάς ανήκει στο Δήμο Σπάρτης.