Έντονα προβλήματα δημιούργησε ο τυφώνας «Ζορμπάς» -όπως τον ονόμασαν οι επιστήμονες- που έπληξε την νότια Πελοπόννησο και ιδιαίτερα τη Λακωνία το Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2018. Εκτός από τις καταστροφές δέντρων και αγροτικών παραπηγμάτων που προκάλεσε ο δυνατός αέρας, η έντονη βροχόπτωση υπερχείλισε τα ποτάμια και τους χείμαρρους. Ο Ευρώτας και οι παραπόταμοί του φούσκωσαν, ενώ στην περιοχή του Καραβά το ποτάμι «τουλούμωσε» κι έφραξε από φερτά υλικά και δέντρα, βρίσκοντας διέξοδο για να εκτονωθεί στις παρακείμενες αγροτικές περιουσίες, προκαλώντας πλήθος καταστροφών. Αιτία για τον φράξιμο της κοίτης του ποταμού αποτελεί ο μη καθαρισμός του για περισσότερο από μία δεκαετία.

«Μπορεί να μην καταφέραμε να αλλάξουμε το ρου της ιστορίας, καταφέραμε όμως να αλλάξουμε το ρου της κοίτης του Ευρώτα. Κορμοί δέντρων, καλάμια και φερτά υλικά, έκλεισαν την ροή του ποταμού και την μετέφεραν μέσα στις περιουσίες μας. Τουλάχιστον 40 μέτρα έχουν φράξει τον ποταμό. Και όλα αυτά γιατί δεν έχουμε καθαρίσει το ποτάμι. Οι αρμόδιες αρχές είναι ενημερωμένες και περιμένουμε από αύριο κιόλας να αναλάβουν τις ευθύνες τους», έγγραψε σε ανάρτησή του ο συγχωριανός μας Στράτης Σαραντάκος στο facebook την Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2018.

Πράγματι, την επομένη, Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2018, οι υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας βρέθηκαν για αυτοψία στο χώρο του ποταμού, στο σημείο όπου προκλήθηκε η καταστροφή. Μάλιστα, άμεσα, την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου, μερίμνησαν για τον καθαρισμό του σημείου που είχαν συσσωρευτεί τα φερτά υλικά. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι έντονο, παραμένει και έρχεται στο προσκήνιο όταν ο ζωοδότης για τον αγροτικό κόσμο ποταμός «θυμώνει» και υπερχειλίζει.

Ο συγχωριανός μας, αγρότης και Δημοτικός Σύμβουλος Σπάρτης κ. Γιάννης Καρμοίρης εξηγεί για το θέμα: «Την περίοδο 2005-2006 υπήρξε ένα διαδημοτικό πρόγραμμα καθαρισμού του Ευρώτα, στο οποίο συμμετείχαν πέντε παραποτάμιοι Δήμοι (Πελλάνας, Οινούντος, Μυστρά, Σπαρτιατών και Θεραπνών), συνολικού προϋπολογισμού αξίας περίπου 900.000?. Από το πρόγραμμα αυτό αντιστοιχούσαν σε κάθε Δήμο περίπου 180.000 για την πραγματοποίηση εργασιών καθαρισμού του Ευρώτα. Δυστυχώς, όμως, το εν λόγω πρόγραμμα “κόλλησε” και δεν υλοποιήθηκε ποτέ.

Στις 25 Νοεμβρίου 2005, ύστερα από μεγάλη κατεβασιά του Ευρώτα, το ποτάμι υπερχείλισε και υπήρξε τεράστια πλημμύρα, που έπληξε τον κάμπο της περιοχής. Τότε ο Δήμος Μυστρά με ένα ποσό περίπου 20.000? καθάρισε την περιοχή του ποταμού εντός των τότε διοικητικών του ορίων. Έκτοτε έχουν γίνει ελάχιστες μόνον τοπικές παρεμβάσεις και αυτές ύστερα από πλημμυρικά φαινόμενα, κατά τα οποία η ροή του ποταμού έχει φράξει σχεδόν ολοκληρωτικά από τα φερτά υλικά.

Απαίτηση των κατοίκων της περιοχής, αλλά και γενικά των ιδιοκτητών παρόχθιων αγροτεμαχίων είναι να πραγματοποιείται τακτικά και έγκαιρα ο καθαρισμός του ποταμού, γεγονός που συνήθως κωλύεται λόγω γραφειοκρατικών ή άλλων αντικειμενικών δυσκολιών».

Επισημαίνεται πως οι κάτοικοι του Καραβά έχουν θίξει το θέμα του καθαρισμού του Ευρώτα με παρεμβάσεις τους από το 2010 κι έπειτα. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καραβά, εκπροσωπώντας την πλειοψηφία των κατοίκων του χωριού και λειτουργώντας πάντα με προγραμματισμό για την ανάπτυξη της περιοχής, διατύπωσε μία σειρά αιτημάτων προς τους υποψηφίους Δημάρχους Σπάρτης εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών του Νοεμβρίου του 2010. Ανάμεσα στη λίστα των εννέα αιτημάτων βρίσκεται και εκείνο περί «Υλοποίησης του έργου “Αντιπλημμυρική προστασία του ποταμού Ευρώτα” (για το σκοπό αυτό ήδη υπάρχει για δημοτική συνεργασία πέντε καποδιστριακών δήμων κονδύλι ύψους 900.000 ευρώ)».

Το Σεπτέμβριο του 2013 δέκα παραγωγοί από τον Καραβά απέστειλαν επιστολή στην Αντιπεριφερειάρχη Λακωνίας, με θέμα τον καθαρισμό της κοίτης του ποταμού στο ύψος του οικισμού Καραβά. Ένα χρόνο αργότερα, στις 28 Αυγούστου 2014, οι παραγωγοί επανήλθαν με νέα επιστολή προς την Αντιπεριφερειάρχη, ζητώντας επείγουσα οριοθέτηση της κοίτης του ποταμού Ευρώτα στο ύψος του οικισμού Καραβά, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, χαρακτηριστικά: «Επαναφέρουμε το ζήτημα για δεύτερη φορά, με αυξημένη βαρύτητα, καθώς πλέον ο χρόνος κυλάει αντίστροφα, ώστε η “ζημιά” να γίνει και να είναι πολλαπλάσια μεγαλύτερη από όσο αρχικά εκτιμούσαμε».

Όπως γράφει η ιστοσελίδα e-karavas.gr, το θέμα είχε θίξει και στο Δημοτικό Συμβούλιο Σπάρτης στις 15-9-2014 και ο Δημοτικός Σύμβουλος, Γιάννης Καρμοίρης, αναφέροντας συγκεκριμένα: «Θα πρέπει να δούμε και για τον καθαρισμό του Ευρώτα. Όπως γνωρίζετε πολύ καλά ο καθαρισμός των χειμάρρων και των ρεμάτων ανήκουν στο Δήμο και η προηγούμενη δημοτική Αρχή είχε εγκρίνει πίστωση για το σκοπό αυτό. Όμως ο καθαρισμός του Ευρώτα ανήκει στην Περιφέρεια. Θα πρέπει να εξετάσουμε το θέμα του καθαρισμού του, γιατί ο Ευρώτας έχει κλείσει από τη βόρεια μέχρι τη νότια μεριά στα όρια του Δήμου μας».

Σήμερα, αρκετό καιρό μετά τις ανωτέρω παρεμβάσεις, είναι δεδομένο πως ο Ευρώτας εκπέμπει SOS και το πρόβλημα παραμένει επίκαιρο. Το κείμενο δεν γράφεται με καμία διάθεση κριτικής για τις πράξεις ή τις ενδεχόμενες παραλείψεις του παρελθόντος, αφού είναι εξίσου δεδομένο πως υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες. Μοναδικός στόχος είναι η προβολή του προβλήματος και η ευαισθητοποίηση των αρμοδίων, διότι «το προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν».

Οι αρμόδιες υπηρεσίες καθώς και οι αιρετοί Άρχοντες οφείλουν να εγκύψουν στο πρόβλημα, να το μελετήσουν εις βάθος και να αναζητήσουν την καλύτερη δυνατή λύση, που… ίσως ακούει στο όνομα «οριοθέτηση της κοίτης του ποταμού», ακόμη κι αν χρειαστεί να σπάσουν αυγά…