Του Σωτήρος στα πλατάνια του Μάη-Νικόλα
Την Μεταμόρφωση του Σωτήρος γιόρτασε η Ενορία του Καραβά την Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015, ανήμερα της εορτής, στο ξωκλήσι του Μάη-Νικόλα, για πρώτη φορά μάλιστα στο συγκεκριμένο ναό.
Στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία, που τελέσθηκε μετ’ αρτοκλασίας, παρευρέθηκαν αρκετοί πιστοί από τον οικισμό του Καραβά και την όμορη Σπάρτη. Στο τέλος της Θ. Λειτουργίας ο εφημέριος της Ενορίας π. Ηλίας Βουρβουριώτης πραγματοποίησε και την ευλόγηση των σταφυλιών, η οποία κατά παράδοση γίνεται τη συγκεκριμένη μέρα.
Αξίζει να σημειωθεί πως, μετά το πέρας της Θ. Λειτουργίας, ο ιερέας μαζί με το αντίδωρο μοίρασε στους παρευρισκομένους πιστούς και τσαμπιά με σταφύλια.
Η Ευλόγηση των σταφυλιών
Της Μεταμορφώσεως προσκομίζονται στην Εκκλησία από πιστούς γεωργούς μέσα σε δίσκους τα πρώτα σταφύλια που έχουν μαζέψει και τοποθετούνται προ του εικονίσματος του Σωτήρος, αφού δε τα ευλογήσει ο ιερέας και ευχηθεί «πλουσίαν εσοδείαν» διανέμονται μαζί με το αντίδωρο στο εκκλησίασμα.
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η Εκκλησία κατά παλαιά συνήθεια ευλογούσε πάντοτε τον τρύγο και τα σταφύλια, όπως ακριβώς έκανε και με τις άλλες απαρχές και τα πρωτογεννήματα. Υπάρχει μάλιστα και κανόνας που επιβάλλει την ευλογία του σίτου και του σταφυλιού, πριν αυτά αναλωθούν από τους πιστούς. Συνέχεια αυτής της παράδοσης είναι ακριβώς και η ευλογία των σταφυλιών κατά την 6η Αυγούστου, εορτή της Μεταμορφώσεως.
Διασώζεται μάλιστα και ειδική ευχή, η οποία στα χειρόγραφα μαρτυρείται από το 10ο αιώνα, με διάφορους τίτλους, όπως «Ευχή του σταφυλιού», «Ευχή εις μετάληψιν σταφυλής», «Ευχή επί σταφυλής και πάσης οπώρας», «Ευλογία αμπέλου και σταφυλής». Σε μεταγενέστερα χειρόγραφα μαρτυρείται και άλλη «Ευχή εις απαρχάς σταφυλής της Στ΄ του Αυγούστου μηνός εν τη εορτή της Μεταμορφώσεως», η οποία αναφέρεται στην ευλογία μόνο της σταφυλής και με σαφή πάλι αναφορά στην πνευματική ελευθερία που εγγυώνται ο Χριστός και η ευχαριστιακή ζωή.
Δεν είναι πάντως σαφές από πότε η ευλογία των σταφυλιών, αρχαία όντως παράδοση, συνδέθηκε με την εορτή της Μεταμορφώσεως. Η ευλογία των σταφυλιών κατά τη Μεταμόρφωση κατανοείται, επίσης, και μέσα από τις θεολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικές διαστάσεις της εορτής αυτής. Ο Κύριος είναι ο Δημιουργός του κόσμου, αλλά και ο κυρίαρχος των εσχάτων. Αυτός είναι η άμπελος «εν ουρανοίς μεν έχουσα την ρίζαν, επί γης δε τα κλήματα, άμπελος κλαδευομένη το σώμα, αλλ΄ ου την ρίζαν, άμπελος μετά τρίτην ημέραν του κλαδευθήναι βλαστάνουσα τον βότρυν της αναστάσεως».
Είναι φυσικό, λοιπόν, με τη Μεταμόρφωση του Κυρίου να φωτίζεται και να δοξάζεται ολόκληρος ο κόσμος. Ο καρπός αυτός της αμπέλου μας δίδει το κρασί, που ο Χριστός ευλόγησε στην Κανά, για να τονίσει την εν Χριστώ μεταμόρφωση του κόσμου, αλλά και μας το παρέδωσε στο Μυστικό Δείπνο ως το στοιχείο εκείνο, που μαζί με το Ψωμί, την ώρα της θείας Λειτουργίας αφθαρτοποιούνται χαρισματικά, μεταποιούμενα σε Κυριακό «σώμα και αίμα», θεία Ευχαριστία. Εκτός τούτων, η ευλογία των σταφυλιών τονίζει και την ανάγκη της συνεχούς πνευματικής καρποφορίας και μεταμορφωτικής πορείας του ανθρώπου, καθόσον «οι τω υψει των αρετών διαπρέψαντες, και της ενθέου δόξης αξιωθήσονται».
ΕΥΧΗ ΕΙΣ ΜΕΤΑΛΗΨΙΝ ΣΤΑΦΥΛΗΣ ΤΗ Στ΄ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ε?λόγησον, Κύριε, τ?ν καρπ?ν το?τον τ?ς ?μπέλου
τ?ν νέον, ?ν δι? τ?ς το? ?έρος ε?κρασίας, κα? τ?ν
σταγόνων τ?ς βροχ?ς, κα? τ?ς τ?ν καιρ?ν γαλήνης ε?ς
ταύτην τ?ν ?ριμοτάτην στάσιν ?λθε?ν ε?δόκησας, ?να ?
?ν ?μ?ν το?ς ?ξ α?το? το? γεννήματος τ?ς ?μπέλου
μεταλαμβάνουσιν, ε?ς ε?φροσύνην, κα? το?ς
προσενέγκασι δ?ρον, ε?ς ?ξιλασμ?ν ?μαρτι?ν, δι? το?
?ερο? κα? ?γίου Σώματος κα? Α?ματος το? Χριστο? σου?
μεθ’ ο? ε?λογητ?ς ε?, σ?ν τ? παναγί?, κα? ?γαθ?, κα?
ζωοποι? σου Πνεύματι, ν?ν, κα? ?εί, κα? ε?ς το?ς α??νας
τ?ν α?ώνων. ?μήν.
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ
Ευλόγησε, Κύριε, αυτόν το νέο καρπό του αμπελιού,
για τον οποίο ευδόκησες να έρθει σ’ αυτή την ωριμότατη
μορφή, με την ευνοϊκή πνοή του αέρα, με τις σταγόνες της
βροχής και με τη γαλήνη των καιρικών φαινομένων,
προκειμένου να είναι για εμάς που μεταλαμβάνουμε απ’
αυτό το γέννημα του αμπελιού αφορμή ευφροσύνης και
για αυτούς που το προσέφεραν ως δώρο να είναι για την
εξιλέωση των αμαρτιών τους, μέσω του ιερού και αγίου
Σώματος και του τιμίου Αίματος του Χριστού Σου, μαζί με
τον Οποίο δοξάζεσαι και με το πανάγιο, αγαθό και
ζωοποιό Σου Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους
απέραντους αιώνες. Αμήν