Δικαιολογώντας τη «στροφή»: Η Ιστορία επαναλαμβάνεται(;)?

Στο προηγούμενο άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στο φύλλο του Σαββάτου 10 Οκτωβρίου είχα μιλήσει για κομβικό σημείο των πολιτικών πραγμάτων, για «στροφή». Είχα χαρακτηριστικά αναφέρει πως: «αυτή είναι ίσως μία από τις τελευταίες ευκαιρίες που παίρνουν από την κοινωνία μας τα δύο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία τα τελευταία χρόνια». Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή θα βρούμε μία περίοδο που μοιάζει αρκετά με τη σημερινή.

1893: Ο Χαρίλαος Τρικούπης από το βήμα της Βουλής λέει την ιστορική φράση: «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν!». Πράγματι, η μικρή Ελλάδα είχε κηρύξει πτώχευση και παράλληλα τα άθλια οικονομικά της επιβάρυνε ο δαπανηρός ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897, στον οποίο οδήγησε τη χώρα ο Θεόδωρος Δεληγιάννης. Τη βελτίωση της οικονομίας ανέλαβε το 1898 ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος, που αποτελείτο από εκπρόσωπους έξι μεγάλων (ευρωπαϊκών) δυνάμεων. Παρά τη βελτίωση που είχε αρχίσει να διαφαίνεται η δυσπιστία του λαού απέναντι στα δύο μεγάλα κόμματα (τρικουπικό, δεληγιαννικό) ήταν έκδηλη. [εδώ βάζω σκόπιμα μια μικρή άνω τελεία και συνεχίζω?] Έτσι, οδηγηθήκαμε στις 15 Αυγούστου 1909, όταν και συντελέστηκε μια τομή στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας. Εκείνη την ημέρα εκδηλώθηκε κίνημα στο Γουδί από μια μυστική στρατιωτική ένωση, το Στρατιωτικό Σύνδεσμο, ο οποίος δεν εγκαθίδρυσε δικτατορία, αλλά προώθησε μέσω της βουλής τα αιτήματά του. Αιτήματα που αφορούσαν μεταρρυθμίσεις στο στρατό, τη δικαιοσύνη, την εκπαίδευση, τη δημοσιονομική πολιτική, τη διοίκηση και την οικονομία. Όταν ο Σύνδεσμος πέτυχε τους σκοπούς του διαλύθηκε. Τον «διαδέχθηκε» το 1910 ένας νέος πολιτικός, ο εκσυγχρονιστής και μεταρρυθμιστής Ελευθέριος Βενιζέλος, που αποτέλεσε κορυφαία πολιτική προσωπικότητα των αρχών του 20ου αιώνα. Ο Βενιζέλος ήταν κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού περίπου μέχρι το 1920, όταν και έχασε τις εκλογές από τη συνασπισμένη αντιπολίτευση.

Αν και φαινομενικά υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάμεσα στην παραπάνω εποχή και τη σημερινή, αν τις εξετάσουμε βαθύτερα θα βρούμε αρκετά κοινά στοιχεία. Για παράδειγμα, η λέξη πτώχευση είναι πολύ σκληρή για να περιγράψει την κατάσταση της σημερινής οικονομίας, όμως θα κρατήσω κάποιες λέξεις ή φράσεις από πιο πάνω: άθλια οικονομικά, Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος, δυσπιστία απέναντι στα δύο μεγάλα κόμματα. Στο σημείο που εντέχνως μπήκε η «άνω τελεία» τοποθετώ τη «στροφή». Αν οι επόμενες κυβερνήσεις παρουσιάσουν μεταρρυθμίσεις που θα έχουν μακροχρόνια αλλά ουσιώδη αποτελέσματα και όχι βραχύχρονες και πρόσκαιρες λύσεις δεν θα χρειαστεί να στρίψουμε, αν όμως δεν γίνει αυτό?

Έτσι, θα παραθέσω ακόμα κάποιες λέξεις όπως, τομή στην πολιτική ιστορία, αιτήματα, μεταρρυθμίσεις, οικονομία, εκπαίδευση, δικαιοσύνη, νέος πολιτικός, συνασπισμένη αντιπολίτευση? και θα αφήσω τη σύγκριση στον καθένα που διάβασε τούτο το κείμενο!

Νίκος Καρμοίρης

*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Λακωνικός Τύπος» το Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2009